Odyseja

Motto : Hej ,jakże to dziś łatwo ludzie bogow oskarżają ! Mowią, że od nas idzie zło, a w istocie sami swoją butą siegają ponad ludzki los i sprowadzają na siebie nieszczeście.
Homer Odyseja( Atena i Telemach)
Quelle Homer Odyseja tłum.Jan Parandowski
Wydawnictwo Czytelnik 1953 (str.6)
-------
Homer - kto ,to taki ? Dla mnie najbardziej tajemniczy -ze wszystkich tajemniczych , o ktorych wiem cokolwiek.
--------
Agathe Tyche ; Ciebie o Pani zwą w Hermopolis Izydą Piekną, Swietą; w Naukratis - nie znającą ojca Radością, Zbawczynią, Wszechpoteżną. Najwiekszą (...)na Krecie Diktymną, w Chalkedonie- Temidą; w Rzymie- Wojenną; na Wyspach Cykladach- Zywicielka, Artemidą; na Patmos- Opatrznością bogow; w Pafos- Czystą, Boską, Lagodną (...); w Delfach- Najlepszą, Najpiekniejszą; w Bambyke - Atargatis; na Delos i w Tracji- Wieloimienną; w kraju Amazonek- Wojenną; w Indiach Mają; w Tessali- Seleną;w Persji Latejną; w kraju Magow - Korą; w Suzie- Nanią; w Fenicji- Syryjską Boginią; na Samatrace- Wolooką; w Pergamonie - Władczynią; w Poncie - Nieskalaną; w Italii - Dobrą, Bez Zmazy; na Samos - Swietą..
---------
W taki właśnie sposob jedno bostwo , stawało sie Bostwem jedynym. W małoazjatyckiej Kynie z napisu wyrytego na kamiennej tablicy przemawia już sama bogini :
Jam jest Izyda ,władczyni całej ziemi. Hermes mnie uczył i razem z Hermesem wynalazłam litery.(...).
Ja dałam ludziom prawa , ktorych nikt zmienić nie może . Jam jest najstarszą corkłą Kronosa. Jam jest żoną i siostrą krola Ozyrysa(..) Ja oddzieliłam ziemie od nieba. Ja wskazałam droge gwiazdom i pokierowałam biegiem słońca i ksieżyca. Ja odkryłam pożytek morza. Ja dałam siłe sprawiedliwości. Ja połączyłam meżczyzne i kobiete. Ja zarządziłam , by kobiety wydawały na świat dzieci w dziesiątym miesiącu. Ja nakazałam, by dzieci kochały rodzicow (..) Ja objawiłam ludziom misteria, nauczyłam ich czcić wizerunki bogow, wyznaczyłam bogom świete okregi. Ja obaliłam rządy tyranow i położyłam kres zabojstwom. Ja nauczyłam meżczyzn kochać kobiety.
Ja uczyniłam sprawiedliwość silniejszą niż złoto i srebro. Ja zdziałałam. że to , co prawdziwe, uważa sie także za dobre. Ja ułożyłam umowy małżeńskie. Ja przydzieliłam Hellenom i barbarzyńcom ich jezyki. Ja sprawiłam, że to co piekne i to co haniebne, rożni sie już z natury. Ja zarządziłam, że nic nie budzi wiekszego strachu od przysiegi.(...) Ja zwycieżam Przeznaczenie i Przeznaczenie jest mi posłuszne..."
Quelle ; Anna Swiderkowna: Hellenika Wizerunek Epoki od Aleksandra do Augusta
Państwowy Instytut Wydawniczy Warszawa 1978 ( str.226)
--------Tak wiec wpadłem w Starożytność i zawziecie studiuje książke odłożoną prawie przed 30 laty - co sie dzieje oto ? Może już wariuje znow ? Racja , to niedziela parzysta , wiec nigdzie nie wychodze i z przyzwyczajenia poszcze , choć podobno Bar Turystyczny jest czynny w każdą niedziele ! Zonaczymy jak bedzie , czy sie przyzwyczaje wyruszać także w niedziele parzyste na posiłki jakieś ?
---------Od rana tak zacząłem urzedować z Grekami ; Homer i Odyseeja - bo właśnie byliśmy wieczorem w sobote z Fili w teatrze ; sześć lat przerwy jak ..byliśmy razem w teatrze , ale to co wczoraj , było gdzie indziej .
Byliśmy w Teatrze Lalki i Aktora na doskonałym spektaklu osnutym na Odysei Homera - i zupełnie mną zawirowało . Przecież nie chciałem iść , jakbym czuł ;mowiłem; bedą jakieś kukiełki - co mogą zrobić dla dzieci - Odyseje ?
Całkowicie sie myliłem . Na malutkiej scenie - chyba 10 osobowy zespoł uprawiał magie wokoł Odyesi w sposob doskonały; nawet był Chor i te boginie wszystkiiei i Mojry i Posejdon i Zeus ..- każdy miał po kilka rol oprocz Odysa ,ktory wprost wirował; niesamowita muzyka i..maski jak wtedy , a przede wszystkim ruch na malutkiej scenie ; jak w zegarku Były też momenty wyjątkowe , gdy pojawiał sie cały zespoł, i ciągle w ruchu zamieniał sie w Chor ;lamentował,komentował i nieżle śpiewał.. Fili był zauroczony , a w przerwie fundnął mi wode - sam wypił cole ; wszystko romantycznie w jakichs piwnicach . Co mnie zadziwiło najbardziej poza tym , że to w tych Kielcach - oto udało sie w poltorej godziny przedstawić głowne wątki Odysei w wersji Parandowskiego fenomenalnie. Sprawdzałem od rana niektore kwestie ,były dosłowne stamtąd.
Nawet odnalazłem ten moment jak Odys jako żebrak w swoim domu (pod koniec oberwał podnożkiem w prawe amie tuż przy karku - zgadza sie wszystko ; str.255 tego wydania z 1953 , mojej pierwszej książki o Grekach , a dopiero potem dostałem Mity Gerckie -i po co ? Poczytałem ,ale jak mity , bajki . Teraz widze jakbardzo sie myliłem.Grecy rozumieli wiecej , niż sie teraz zdaje. Byli znawcami duszy i natury człowieka, to oni stworzyli filozofie i religie , pod wzgledem obrzedow i lepszą niż teraz. Pojeciowo i literacko i obrzedowo. Wydaje sie jednak ,że widzieli w obrzedach religii głownie spektakl , ktorego nie potrafili,albo i nie chcieli ? - przekształcić w spektakl władzy. Brak zespolenia z władzą , ktorej rownież nie potrafili kultywować- nie pozwolił iść dalej , a demokracja dokonała reszty.
------
Musze pojść jeszcze raz na to przedstawienie i rozmawiałem z Nachbarin , czy by jakiegoś zaproszenia od swojej pani Dyrektor nie uzyskała , choć może i bilet bym zainwestował ; 12 zł - ale to naprawde coś ,ta Odyseja i ci Grecy ; właściwie wymyślili już wszystko , oprocz Sieci ,ale mieli idee i byli blisko - dlaczego potem ulegli ? Tłulłi sie miedzy sobą - to raz . Zgładzili Sokratesa - to dwa. Nie słuchali Epikura , ani Pitagorasa , ani Biasa i jego kilku towarzyszy - to trzy .Gdyby sie zjednoczyli i wymyślili prawo , a religie właściwie mono-teistyczną już mieli zespolili z władzą,..byłoby inaczej.- jak sądze. Choć Rzymu i tak by nie pokonali , ale,ale.
-------Lecz dlaczego Hellenika ,taksie teraz marginalizuje ? Są niewygodni , bo uczą myślenia.
-------
Ta Odyseja jest jedną z najtrudniejszych książek o niemożności szcześcia . małżeństwa etc. ale Odys uparty dąży - i po co ? Zakończenie tej historii widziałem w tv z Niemiec jeszcze bardziej ponure ; Penelopa zabija Odysa w kąpieli , jak wrocił ,bo obawia sie, że Niania powie , jak było naprawde z zalotnikami .Właśnie w tej Odysei jest wiele interpretacji- było coś wiecej, niż dotrwało dla nas. Tutaj pokazano wczoraj , że wcale sie nie cieszy z jego powrotu, udaje ,że go nie poznaje . Odys musi opowiadać historie o łożu .etc.
--------
Wracaliśmy spokojnie ; Fili wstąpił do Mac Donalda przy deptaku , zjadł kolacje z dwoch jakichś bułek ; na coca- cole już nam nie starczyło. Patrzyliśmy chwile jak sie fotografuje na wideo para młodych ; nawet tańczyli , na moście nad Silnicą! Jakby tak za rok też tańczyli, byłoby ciekawiej , ale coż - dobre i to ; początek .
------ Przez to uciekła 13 spod stacji , nastepna była po 22 - i wracaliśmy pieszo .Fili nie przywykły,na Kołłątaja skrecił noge na chodniku , ale niegrożnie - i blisko już było , wiec dotarliśmy jakoś, a bilety zostały.
-------- Grecy i Starożytność Blaise Pascal ; nasz przyjaciel Nietzsche , dobrze wiedział co robi ,studjując ten temat tak zawziecie . A Wielki Heidegger - to inaczej ? Był jeszcze bliżej , jak sądze . Agathe Tyche też .
W dzieciństwie bądż dobrze wychowany,
w młodości- zawsze rozważny,
w sile wieku sprawiedliwy,
w starości mądrym doradcą,
przy śmierci - wolny od troski.
(ibidem str.261)
Agathe Tyche, trwaj.